గణనీయంబగు భాషలందు తెలుగున్ గాంచంగ మేల్మేలు.. తాన్ విన సొంపై , ప్రకటించు భావ సరళిన్ దృప్తిన్, విశేషించి పల్ ఘన కావ్యామృత సంవిధాన మహిమల్ గాంచంగ నాంధ్రామృతం బను యీ బ్లాగును గొల్పి యుంటి. కనుడీ ! ఆంధ్రామృతం బందుడీ ! .

30, ఏప్రిల్ 2025, బుధవారం

శంకరభగవత్పాదకృత ....అ కారాది క్షకార ... సువర్ణమాలాస్తుతికి ఆంధ్రపద్యానువాదము. రచన ... చింతా రామకృష్ణారావు.

0 comments

జైశ్రీరామ్.

 శంకరభగవత్పాదకృత ....అ కారాది క్షకార ... సువర్ణమాలాస్తుతికి 

ఆంధ్రపద్యానువాదము.


శ్లో.  అథ కథమపి మద్రసనాం త్వద్గుణలేశైర్విశోధయామి విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్ ||౧||

తే.గీ.  అభవ! నీగుణ స్తుతిని జిహ్వను విశుద్ధి

చేసుకొందును పరమేశ! ధ్యాస నిలిపి,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఆఖణ్డలమదఖణ్డనపణ్డిత తణ్డుప్రియ చణ్డీశ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్ || ౨||

తే.గీ.  ఆత్మభవ! యింద్రు గర్వమునణచు నిపుణ!

జయద! చండీశ! నందికేశప్రియ హర!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఇభచర్మాంబర శంబరరిపువపురపహరణోజ్జవలనయన విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౩||

తే.గీ.  ఇభవపుర్వస్త్ర! భస్మ దేహిగ మదనుని

చేసినట్టి యుజ్వల నేత్ర! భాసురుండ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఈశ గిరీశ నరేశ పరేశ మహేశ బిలేశయభూషణ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౪||

తే.గీ.  ఈశ్వరా! గిరీశ! మహేశ! హృది పరేశ! 

వర బిలేశయ సువిభూష! భవుఁడ! నతులు,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఉమయా దివ్యసుమఙ్గళవిగ్రహయాలిఙ్గితవామాఙ్గ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౫||

తే.గీ.  ఉమ సుమంగళాంగాలింగితోత్తమంపు 

వామ శోభితాంగా! హరా! భక్తవరద!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ఊరీకురు మామజ్ఞమనాథం దూరీకురు మే దురితం భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౬||

తే.గీ.   ఊర్ధ్వరేతస! అజ్ఞునన్నోపి నాదు 

దురితములు పారఁద్రోలుమా! పరమ పురుష!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ఋషివరమానసహంస చరాచరజననస్థితికారణ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౭||

తే.గీ.  ఋషివర హృదయ హంస! ధాత్రిని చరాచ

రములకును హేతువై వెల్గు ప్రముఖ! భవుఁడ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ౠక్షాధీశకిరీట మహోక్షారూఢ విధృతరుద్రాక్ష విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౮||

తే.గీ.  ౠఘ్న! ఋక్షాధిప కిరీట! ధృత చతుర్ద

శ భువనుండ! పరాత్పరా! శంకరుండ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!

(ౠ = రాక్షసుఁడు)


శ్లో.  ఌవర్ణద్వన్ద్వమవృన్తసుకుసుమమివాఙ్ఘ్రౌ  తవార్పయామి విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౯||

తే.గీ.  ఌప్రదా! నేత్రపుష్పముల్ సుప్రసిద్ధ

ముగను నీపాదములకిత్తు పొంగుచు మది,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ఏకం సదితి శ్రుత్యా త్వమేవ సదసీత్యుపాస్మహే మృడ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౧౦||

తే.గీ.  ఏల నన్యముల్?  సత్తత్త్వ మీవె యనుచు

నిన్నుపాసింతు నిత్యంబు నీలకంఠ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఐక్యం నిజభక్తేభ్యో వితరసి విశ్వంభరోఽత్ర సాక్షీ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౧౧||

తే.గీ.  ఐతివీవేమహాసాక్షివన్నిటికిని,

ఐక్యమైభక్తులనుగూడి యలరు దేవ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఓమితి తవ నిర్దేష్ట్రీ మాయాఽస్మాకం మృడోపకర్త్రీ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౧౨||

తే.గీ.  ఓ శుభంకర! ప్రణవమే యుత్తమముగ

నిన్నునెఱుఁగఁజేయఁగజాలు, నిర్వికార!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఔదాస్యం స్ఫుటయతి విషయేషు దిగమ్బరతా చ తవైవ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౧౩||

తే.గీ.  ఔను, నీవు దిగంబరుండనగమనుట

నీ యుదాసీనతన్ దెల్పు నిఖిలమునను,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   అంతః కరణవిశుద్ధిం భక్తిం చ త్వయి సతీం ప్రదేహి విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౧౪||

తే.గీ.  అంగజాంతక! నా యంతరాత్మశుద్ధి,

భక్తి, నీసతి యొసఁగుత వరల నాకు,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   అస్తోపాధిసమస్తవ్యస్తై రూపైర్జగన్మయోఽసి విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౧౫||

తే.గీ.  అః! సమిష్టిగా నొంటిగా, నలరుదీవు,

జగతి నంతటన్ శుభములన్ సతము కలిగి,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!  (అః = శంకరుఁడా!)


శ్లో.   కరుణావరుణాలయ మయి దాస ఉదాసస్తవోచితో న హి భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౧౬||

తే.గీ.  కరుణకాలయ! నాపైనఁ గరుణఁ జూప 

ధరణి పయినుదాసీనత తగదు నీకు,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఖలసహవాసం విఘటయ సతామేవ సఙ్గమనిశం భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౧౭||

తే.గీ.  ఖలుల సహవాసమును బాపి కావుము భవ!

సజ్జనులతోడి సంగతి సలుపనిమ్ము,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   గరళం జగదుపకృతయే గిలితం భవతా సమోఽస్తి కోఽత్ర విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౧౮||

తే.గీ.  గరళమునుత్రాగితివి నీవు కావ జగతి

నీకు సాటెవ్వరుందురో నీలకంఠ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ఘనసారగౌరగాత్ర ప్రచురజటాజూటబద్ధగఙ్గ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౧౯||

తే.గీ. ఘన సుఘనసార గౌరవ గాత్ర! సాంబ!

గంగనే శిఖ లోపలఁ గట్టిన హర!,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   జ్ఞప్తిః సర్వశరీరేష్వఖణ్డితా యా  విభాతి సా త్వయి భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౨౦||

తే.గీ. ఙ నెడఁ బాపుమా యంతటం గలుగువాఁడ!

జ్ఞానమీవౌదువెంచగా కల్మష హర!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!  (ఙ = విషయేచ్)


శ్లో.   చపలం మమ హృదయకపిం విషయదుచరం దృఢంబధాన విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౨౧||

తే.గీ. చపలమైనట్టి నా చిత్త కపిని భవుఁడ!

నీవు బంధించి నిలుపుము నిర్వికల్ప!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఛాయా  స్థాణోరపి తవ తాపం నమతాం హరత్యహో శివ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౨౨||

తే.గీ. ఛాయనిచ్చెడి స్థాణువు చక్కగ నిను

కొలుచు వారి భవాంధమున్ దొలఁగఁ జేయు,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  జయ కైలాసనివాస ప్రమథగణాధీశ భూసురార్చిత భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౨౩||

తే.గీ.   జయము కైలాస వాస విజయము నీకు,

భూసురాళి ప్రమదపాళి పూజిత శివ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ఝణుతకఝఙ్కిణుఝణుతత్కిటతకశబ్దైర్నటసి మహానట భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౨౪||

తే.గీ.   ఝణుత ఝణత్ కఝఙ్కిణుఝణుత కిటత,

శబ్దములతోడనటియించు సాంబుఁడవయ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   జ్ఞానం విక్షేపావృతిరహితం కురు మే గురుస్త్వమేవ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౨౫||

తే.గీ.   ఞ నధిరోహించి వెలుగెడి జ్ఞాన రూప!

గురువువై బోధ కలిగించి కొలుపు ముక్తి.

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!  (ఞ = ఎద్దు)


శ్లో.   టఙ్కారస్తవ ధనుషో  దలయతి హృదయం ద్విషామశనిరివ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౨౬||

తే.గీ.   టఙ్కృతిధ్వని నీవిల్లుటమ్ములును త్రి

శూలముల్ జేయ రిపులెల్ల తూలినారు,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ఠాకృతిరివ తవ మాయా బహిరన్తః శూన్యరూపిణీ ఖలు భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౨౭||

తే.గీ.   ఠ! జగదీశ్వర! కన బయటను మరియును

లోన శూన్య రూపిణి మాయ, కాననగునె?

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ! (ఠ = ఓ శివుఁడా!)


శ్లో.   డమ్బ రమంబురుహామపి దలయత్యనఘం త్వదఙ్ఘ్రియుగళం భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౨౮||

తే.గీ.   డప్పు మ్రోగించి చెప్పెద డంబ రహిత!

నీ పదారుణిమకు లొంగి నిలుచు తమ్మి,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ఢక్కాక్షసూత్రశూలద్రుహిణకరోటీసముల్లసత్కర భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౨౯||

తే.గీ.   ఢక్క,  శూలాక్షసూత్రముల్, చక్కనయిన

చేతినల బ్రహ్మ పుర్రెయు చెలఁగు నీకు,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ణాకారగర్భిణీ చేచ్ఛుభదా తే శరణగతిర్నృణామిహ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౩౦||

తే.గీ.   ణాకృతిగ పొది నీదు బాణమ్ములున్న

ప్రజల మేలునకైయుండు పరమశివుఁడ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ! (ణాకృతిగ = కృపతో కూడిన ఆకారముతో)


శ్లో.   తవ మన్వతిసఞ్జపతః సద్యస్తరతి నరో హి భవాబ్ధిం భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౩౧

తే.గీ.  తలచి జపియింప నెవ్వడేన్ ధరణిపైన 

నీదుమంత్రంబు, వానికిన్  లేదు భవము,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


 శ్లో.  థూత్కారస్తస్య ముఖే భూయాత్తే నామ నాస్తి యస్య విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౩౨||

తే.గీ.  థనదిరోహణన్ నినుఁ గాంతు దాతిఁ కనఁగ

నిన్నుతలవని ధూర్తుని నెన్న నీకు,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ! (థ ను = కొండ ను)


శ్లో.   దయనీయశ్చ దయాళుః కోఽస్తి మదన్యస్త్వదన్య ఇహ వద భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౩౩||

తే.గీ.  దయకు  నేతప్ప ప్రార్థింప ధరణి  కలరె?

నీవుకాకదయనుచూప దేవులేరి దైవమేది?

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ధర్మస్థాపనదక్ష త్ర్యక్ష గురో దక్షయజ్ఞశిక్షక భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౩౪||

తే.గీ.  ధర్మ సంస్థా పనా దక్ష! త్ర్యక్ష! దక్ష

యజ్ఞ విధ్వందకా! గురుఁడ! యమరవినుత!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   నను తాడీతోఽసి ధనుషా లుబ్ధధియా త్వం పురా నరేణ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౩౫||

తే.గీ.  నరుఁడు లక్ష్యంబుతో నినున్ బరమశివుఁడ!

ధనువుతోఁ గొట్టె, పాపంబు తలపలేదు.

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   పరిమాతుం తవ మూర్తిం నాలమజస్తత్పరాత్పరోఽసి విభో|

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౩౬||

తే.గీ.  పరమపురుషుండు విష్ణువు, బ్రహ్మకూడ

నిన్నుఁ గొలువంగనందవు నిరుపమాన!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   ఫలమిహ నృతయా జనుషస్త్వత్పదసేవా సనాతనేశ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౩౭||

తే.గీ.  ఫలము మానవ జన్మకు ప్రభువువైన

నీదుపాద సంసేవయే నిరుపమాన!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  బలమారోగ్యం చాయుస్త్వద్గుణరుచితాం చిరం ప్రదేహి విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౩౮||

తే.గీ.  బలమునాయువునారోగ్య వర్ధనంబు, 

నీదుగుణగణశక్తియు, బోధనిమ్ము,

 శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   భగవన్ భర్గ భయాపహ భూతపతే భూతిభూషితాఙ్గ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౩౯||

తే.గీ.  భర్గ!  భగవన్! భయాపహా! భస్మ భూషి

తాంగ! భూతపతీ! నమ స్సాంబ! శివుఁడ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   మహిమా తవ నహి మాతి శ్రుతిషు హిమానీధరాత్మజాధవ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౦||

తే.గీ.  మహిమ నీదెన్నఁ సరిపోవు సహనమూర్తి!

వేదములు హైమపతిదేవ!  విశ్వభాస!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   యమనియమాదిభిరఙ్గైర్యమినో హృదయే భజన్తి స త్వం భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౧||

తే.గీ.  యమము నియమము మున్నగు నఖిలసిద్ధు

లను నినున్ యోగులాత్మలన్ గనుదురయ్య!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  రజ్జావహిరివ శుక్తౌ రజతమివ త్వయి జగన్తి భాన్తి విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౨||

తే.గీ.  రజ్జుసర్పంబు నాన్ శుక్తి రజత మట్లు 

ప్రబలు లోకముల్ నీలోన, భ్రమయె చూ

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   లబ్ధ్వా భవత్ప్రసాదాచ్చక్రం విధురవతి లోకమఖిలం భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౩||  

తే.గీ.  లబ్ధమయ్యెను చక్రంబు లక్ష్యమొప్ప

లోకపాలక హరికి నీలోననుండి,

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  వసుధాతద్ధరతచ్ఛయరథమౌర్వీశరపరాకృతాసుర భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౪||  

తే.గీ.  వసుధ, యా శేషుఁ డావిష్ణుఁ డసమ రథము,

విల్లు, బాణమ్ము కాన్, దుష్ట విదరు వయితె?

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  శర్వ దేవ సర్వోత్తమ సర్వద దుర్వృత్తగర్వహరణ విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౫||

తే.గీ.  శర్వదేవ! సర్వోత్తమా! సర్వద! శివ!

దురిత, దుర్వృత్త గర్వాపహ! రమణుండ! 

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   షడ్రిపుషడూర్మిషడ్వికారహర సన్ముఖ షణ్ముఖజనక విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౬||

తే.గీ.  షడ్రిపుల, షడూర్మి, నిలను షడ్వికార

ములను హరియించు మహితుండ! పూజ్య శివుఁడ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   సత్యం జ్ఞానమనన్తం బ్రహ్మేత్యేతల్లక్షణలక్షిత భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౭||

తే.గీ.  సత్య సుజ్ఞాన సదనంత సర్వ పూర్ణ

బ్రహ్మసుస్వరూపుడవీవు, పరమశివుఁడ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   హాహాహూహూముఖసురగాయకగీతపదానవద్య విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౮||

తే.గీ.  హరుఁడ! హాహాల హూహూల నిరుపమాన

గానములనొప్పువాఁడవో గరళ గళుఁడ!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.  ళాదిర్న హి ప్రయోగస్తదన్తమిహ మఙ్గళం సదాఽస్తు విభో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  || ౪౯||

తే.గీ.  ళ పదమాదినుండదుచూడ, లక్ష్యమొప్ప

ళాంత మంగళాంతములుండు, శాంతరూప!

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ!


శ్లో.   క్షణమివ దివసాన్నేష్యతి త్వత్పదసేవాక్షణోత్సుకః శివ భో |

సాంబ సదాశివ శంభో శఙ్కర శరణం మే తవ చరణయుగమ్  ||౫౦||

తే.గీ.  క్షణికమట్టులగడుపునీ కాలమంత

నీదు పాద సంసేవకై నీ సిసువుఁడు.

శరణమగు నాకు నీదైన చరణ యుగము,

సాంబ! శంభో! సదాశివా! శంకరుండ! (సిసువుఁడు = భక్తుఁడు)

శంకరభగవత్పాదకృత సువర్ణమాలాస్తుతికి అమ్మ దయతో

చింతా రామకృష్ణారావు విరచించిన 

ఆంధ్రపద్యానువాదము సంపూర్ణము.

తే. 03 – 03 – 2025.(పూర్వదినాది దినద్వయే విరచితమ్)

జైహింద్.

అష్టదళపద్మ బంధ సుదర్శనవృత్త గర్భ మత్తకోకిల. రచన... చింతా రామకృష్ణారావు. చిత్ర నిర్మాణము శ్రీమతి మోతే హరిప్రియ.

0 comments

జైశ్రీరామ్. 

అష్టదళపద్మ బంధ సుదర్శనవృత్తగర్భ మత్తకోకిల.

రామనామము పల్కరా క్షితి రా ముఁడే మన రక్షరా!

రాముఁడేలిక యౌనురా, పతి రాముఁడద్భుత శక్తిరా,

రామరాజ్యము మేలురా, రఘు రామభక్తియె తోడురా,

రాముఁడే మది నుండురా, వర రామయంచు తరింపరా.

మత్తకోకిల గర్భస్థ సుదర్శన వృత్తము

గణములు – ర . స . య . జ . జ . గ .  యతి: 9

రామనామము పల్కరా, రా ముఁడే మన రక్షరా,

రాముఁడేలిక యౌనురా, రాముఁడద్భుత శక్తిరా,

రామరాజ్యము మేలురా, రామభక్తియె తోడురా,

రాముఁడే మది నుండురా, రామయంచు తరింపరా.

అష్టదళపద్మ బంధ సుదర్శనవృత్తము.

ఈ పద్యమును చిత్రములో బంధించిన సహృదయశిరోమణి చి.ల.సౌ. మోతే హరిప్రియకు 

సమస్త మంగళములు కలుగుగాక.

ఉ. అద్భుతమమ్మ చిత్రము, మహాద్భుతమమ్మరొ! నీదు దీక్ష, జ్ఞా

నోద్భవ చిత్రలేఖన మహో!యని మెచ్చగనుండెనమ్మ! భ

క్త్యుద్భవ దివ్యతేజమది యున్నత సత్ఫలమందజేయ సం

పద్భవ మంగళంబులను భాసిలగొల్పును నీ గృహంబునన్.🙌

జైహింద్.



28, ఏప్రిల్ 2025, సోమవారం

కాకి హంసలకథ ... శ్రీ క్రొవ్విడి వేంకటరాజారావు.

0 comments

జైశ్రీరామ్.
జైహింద్.

నమన్తి ఫలితా వృక్షాః ... మేలిమిబంగారం మన సంస్కృతి.

0 comments

జైశ్రీరామ్.

శ్లో.  నమన్తి ఫలితా వృక్షాః   -  నమన్తి విబుధా జనాః ।

శుష్కకాష్ఠానిమూర్ఖాశ్చ   -  భిద్యన్తే న నమన్తి చ ॥

తే.గీ.  ఫలములిచ్చెడి వృక్షముల్ వంగియుండు,

వంగుదురుబుధుల్ చేయుచు వందనమ్మ,

ఎండు కర్రలున్ మూర్ఖులు నెన్నటికి

వంగఁ బోవక వ్రయ్యలౌన్ వసుధపైన.

భావము.  ఫలాలను ఇచ్చే చెట్టు ఎల్లప్పుడూ (పండ్ల బరువు కారణంగా, భూమి 

వైపు) వంగి ఉంటుంది. అదేవిధంగా, జ్ఞానులు నమస్కరించడం ద్వారా 

ఇతరులను గౌరవిస్తారు. అయితే, జ్ఞానం లేని వ్యక్తులు ఎండిన కర్రల 

లాంటివారు, అవి రిగిపోతాయి కానీ ఎప్పుడూ వంగవు.

జైహింద్. 

26, ఏప్రిల్ 2025, శనివారం

కంచి పీఠానికి కొత్త ఉత్తరాధికారి నియామకం || 71వ పీఠాధిపతిగా.. #jagadguru...

0 comments

జైశ్రీరామ్.
జైహింద్

చిరంజీవి సంకీర్త్ ఒక పండితునితో చేసిన ఛందో భాషణము.

0 comments

 

జైశ్రీరామ్.
జైహింద్.

సింహాద్రి అప్పల నరసింహస్వామి నిజ రూపము... అపురూపము......... శ్రీమాన్ జనార్దనాచార్యులు.

0 comments

జైశ్రీరామ్.
జైహింద్.

25, ఏప్రిల్ 2025, శుక్రవారం

ఉద్వేజనీయో భూతానాం. ... మేలిమిబంగారం మన సంస్కృతి.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

శ్లో.  ఉద్వేజనీయో భూతానాం - నృశంసః పాపకర్మకృత్ |

త్రయాణామపి లోకానాం - ఈశ్వరోఽసి న తిష్ఠతి || (రామాయణం)

తే.గీ.  ప్రజలకహితంపుకార్యముల్ ప్రబలఁ జేయు

లోక పాలకుఁడల మూడు లోకములకు     

ప్రభువెయైనను నిలలేడు, భ్రష్టుపట్టి

నాశనంబగు నాతండు ధీశుఁడైన. 

భావము.  ప్రజలకు ఉద్వేగాన్ని కలిగించే దుర్మార్గమైన పనులు చేసే ఘాతుకుడు 

మూడు లోకాలకు అధిపతిగా ఉన్నా కూడా ఎక్కువ కాలం బ్రతకలేడు.

జైహింద్.

విపత్తిష్వవ్యథో దక్షో.... ... మేలిమిబంగారం మన సంస్కృతి.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

శ్లో.   విపత్తిష్వవ్యథో దక్షో - నిత్యముత్థానవాన్నరః|

అప్రమత్తో వినీతాత్మా - నిత్యం భద్రాణి పశ్యతి||

తే.గీ.  క్రుంగకాపదలందున క్షోణినిలిచి, 

కార్యదక్షుఁడై, స్పృహఁ గల్గి క్రాలువాఁడు,

వినయముననొప్పువాఁడు వివేకశాలి,

శుభములాతనిన్ జేరుచు శోభఁ గొలుపు.

భావము.  ఆపత్కాలంలో క్రుంగిపోనివాడికి, కార్యనిర్వహణలో నేర్పు కలవాడికి, 

అప్రమత్తంగా మెలిగేవాడికి, వినయవిధేయతలు కలవాడికి ఎల్లప్పుడు శుభాలే 

చేకూరతాయి.

జైహింద్.

అమ్మవారు నా *కంది* ఞ్చిన చతుర్విధ కందము.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

జననీ! నుతింతుఁ సరగున

కనవా? పరమేశ్వరీ! సుకరముగ, వరమై,

కనులం వెలుంగు సరసక

వనమై, కరుణించుమమ్మ వరమగు సరణిన్.


పరమేశ్వరీ! సుకరముగ, 

వరమై,కనులం వెలుంగు సరసకవనమై, 

కరుణించుమమ్మ వరమగు 

సరణిన్.జననీ! నుతింతుఁ సరగున ,కనవా? 


కనులం వెలుంగు సరసక

వనమై, కరుణించుమమ్మ వరమగు సరణిన్.

జననీ! నుతింతుఁ సరగున

కనవా? పరమేశ్వరీ! సుకరముగ, వరమై,


కరుణించుమమ్మ వరమగు 

సరణిన్.జననీ! నుతింతుఁ సరగున ,కనవా? 

పరమేశ్వరీ! సుకరముగ, 

వరమై,కనులం వెలుంగు సరసకవనమై, 

జైహింద్. 

నాదెళ్ళపురుషోత్తముఁడు రచించిన చతుర్ముఖీ కందపద్యరామాయణమునందలి పద్యము.

0 comments

జైశ్రీరామ్.

సరసీ రుహాక్ష విధిముఖ। 

వరదా కాదిమౌని వరగణ / వినుతా,

విరచింతు రామవిభుకథఁ | 

ద్వర గాఁనిపూర్తి చేసి పరశివ! వినుమా.


సనకాదిమౌని వరగణ / 

వినుతా,విచింతు రామవిభుకథఁ | ద్వ గాఁ 

బనిపూర్తి చేసి పరశివ! 

వినుమా.సీ రుహాక్ష విధిముఖ। వదా.


విరచింతు రామవిభుకథఁ | 

ద్వర గాఁ బనిపూర్తి చేసి పరశివ! వినుమా.

సరసీ రుహాక్ష విధిముఖ। 

వరదా కాదిమౌని వరగణ / వినుతా,


నిపూర్తి చేసి పరశివ! 

వినుమా.సరసీ రుహాక్ష విధిముఖ। వరదా.

కాదిమౌని వరగణ / 

వినుతా,విరచింతు రామవిభుకథఁ | ద్వర గా.

జైహింద్.

24, ఏప్రిల్ 2025, గురువారం

భోజరాజ కాళిదాసులమధ్యజరిగిన ఛందోబద్ధ సంభాషణ.

0 comments

జైశ్రీరామ్.

భోజరాజ కాళిదాసులమధ్యజరిగిన ఛందోబద్ధ సంభాషణ.

కక్షే కిం తవ? 

పుస్తకం; 

కిముదకం? 

కావ్యార్థ సారోదకం;

గంధః కిం? 

నను రామరావణ మహాసంగ్రామ రంగోద్భవః |

పుచ్ఛః కిం? 

నను తాళపత్ర లిఖితం;

 కిం పుస్తకం భో కవే?

రాజన్! భూమిసురైశ్చ సేవిత మిదం రామాయణం పుస్తకం ||

భోజరాజు కాళిదాసును విశేషంగా అభిమానించి, ఆదరించడం మిగిలిన కవులకు అసూయ కలిగించింది. ఎలాగైనా రాజుకు కాళిదాసుపై దురభిప్రాయం కలిగేలా చూడాలని ప్రయత్నించేవాళ్ళు. కాళిదాసుకు చేపలంటే ఇష్టం. ఒకసారి అంగడిలో ఒక చేపను కొని, సంచిలో వేసుకొని చంకలో పెట్టిలొని వస్తున్నాడు. చేప పెద్దది కావడంతో దాని తోక కొద్దిగ బయటికి కనిపిస్తున్నది.అదే సమయంలో భోజరాజు ఏనుగునెక్కి ఆ దారి గుండా వస్తున్నాడు. కాళిదాసంటే గిట్టని కవులు చేపల విషయాన్ని రాజుకు చెప్పారు. అప్పుడు రాజుకు, కాళిదాసుకు మధ్య జరిగిన సంభాషణ ఈ శ్లోకం. ఇది సంవాదాత్మక చాటువు.

కక్షే కిం తవ? పుస్తకం; కిముదకం? కావ్యార్థ సారోదకం;

గంధః కిం? నను రామరావణ మహాసంగ్రామ రంగోద్భవః |

పుచ్ఛః కిం? నను తాళపత్ర లిఖితం; కిం పుస్తకం భో కవే?

రాజన్, భూమిసురైశ్చ సేవిత మిదం రామాయణం పుస్తకం ||

వివరణ.

భోజుడు: (కక్షే కిం తవ?) నీ చంకలోని దేమిటి?

కాళిదాసు: పుస్తకం.

భోజుడు: (కిముదకం?) నీళ్ళేమిటి?

కాళిదాసు: (కావ్యార్థ సారోదకం) కావ్యం యొక్క అర్థాల సారం.

భోజుడు: (గంధః కిం?) కంపేమిటి?

కాళిదాసు: (నను రామరావణ మహాసంగ్రామ రంగోద్భవః) రామరావణ యుద్ధంలో చచ్చిన పీనుగుల కంపు.

భోజుడు: (పుచ్ఛః కిం?) తోక ఏమిటి?

కాళిదాసు: (నను తాళపత్ర లిఖితం) మొదళ్ళ కొనలు తరగని కొత్త తాటాకుల కట్ట.

భోజుడు: (కిం పుస్తకం భో కవే?) ఓ కవీ! అది ఏ పుస్తకం?

కాళిదాసు: (రాజన్, భూమిసురైశ్చ సేవిత మిదం రామాయణం పుస్తకం) ఓ రాజా! ఇది బ్రాహ్మణులు ఆదరించే రామాయణ పుస్తకం.

భోజుడు చూపించమంటే కాళిదాసు చూపించాడు. నిజంగానే ఆ చేప రామాయణ గ్రంథంగా మారిందట! 

జైహింద్.

కావు కావు అంటూ .... కాకి .... మన కన్నులు తెరిపిస్తున్న విధం చూడండి.

0 comments

జైశ్రీరామ్.

స్థిరములు "కావు కావు" చల జీవితముల్, సిరి సంపదలు సుఖం 

కరములు "కావు కావు", పలు గద్దెలు మిద్దెలు నాత్మ శాంతి కా

 కరములు "కావు కావు",  నవకమ్ములు నిత్యము "కావు కా", వటం 

చరచుచునుండె కాకి,  కను మల్లదిగో బహరాము గోరిపై.

జైహింద్.

ఉత్తమైరుత్తమైర్నిత్యం. ... మేలిమిబంగారం మన సంస్కృతి.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

శ్లో.  ఉత్తమైరుత్తమైర్నిత్యం   -  సంబంధానాచరేత్సహ |

నినీషుః కులముత్కర్షమ్అ  -  ధమానధమాంస్త్యజేత్ ||  (మనుస్మృతి)        

తే.గీ.  ఉత్తమున కుత్తములతోడ నొప్పు పొత్తు,

బంధములుకల్పుకొననది పరగు ధరను,

కానినాడది నిలువదు, కర్మఁగాల్చు,

నుత్తముఁడు గానివానితో పొత్తదేల?

భావము.  ఎప్పుడూ విద్య, ఆచారాలలో శ్రేష్ఠులైన వారితోనే సంబంధాలను పెంచి, 

అలాంటివారితోనే  కుమార్తెను ఇచ్చిపుచ్చుకోవడం చేసి తన వంశాన్ని ఉన్నతంగా 

తయారుచేయవచ్చు. తమకన్న అధములను త్యజించాలి.

జైహింద్.

సుదర్శన వృత్త గర్భ భావగోపన చిత్ర మత్తకోకిల.

0 comments

జైశ్రీరామ్. 

ఓం శ్రీమాత్రే నమః.

ఓం శ్రీమాత్రే నమః.🙏🏼

సుదర్శన వృత్త గర్భ భావగోపన చిత్ర మత్తకోకిల.

సుదర్శన వృత్తము.. గణములు, ర,స,య,జ,జ,గ.  యతి: 9

మోహమున్ విడఁ జేయుమా(నను)భూమిపై వరలింపుమా,

శ్రీహరీ నిను గొల్చెదన్ (గను)చిత్తమందువసించుచున్,

దేహమందున నీవెగా (నుత)దీప్తివైతివి ప్రాణమై,

దేహమున్విడు వేళలో (హరి!)దివ్యతేజము జూపుమా.

గోపనభావము (నను - గను - నుత - హరి.)


అమ్మ దయతో🙏🏼

చింతా రామకృష్ణారావు.

జైహింద్.

23, ఏప్రిల్ 2025, బుధవారం

"చలిత కాశ్మీరం" రచన శ్రీ చింతా రామ కృష్ణారావుగారు, గానం శ్రీమతి సరస్వతి ...//శ్రీ A.అప్పలనాయుఁడు.

0 comments

జైశ్రీరామ్.

చలితకాశ్మీరం.😢

అక్రమంగా దొంగతనంగా పాకిస్తాన్ నుండి భారత దేశంలోనికి ప్రవేశించిన పాకిస్తాన్ టెర్రరిష్టు ముష్కరులు 22 - 4 - 2025వ తేదీన విహార యాత్ర కొఱకు కాశ్మీర్ పహల్గామ్ వచ్చియున్న భారతీయ హిందువులను ఏరి అతి కిరాతకంగా సుమారు ముప్ఫైమందిని కాల్చి చంపారు. ఈ అత్యంత కిరాతకమైన పాకిస్తాన్ టెర్రరిష్టుల దుశ్చర్య నా హృదయాన్ని కలిచివేసింది. ఎంతో ప్రశాంతంగా ఉండే హిందువులను అతి దుర్మార్గంగా సంహరించడం ప్రపంచం మొత్తాన్ని నివ్వెరపరిచింది. ఇటుపై ఇటువంటి పరిస్థితి మరి చరిత్రలో జరకుండా ఉండే విధంగా మన ప్రభుత్వ అత్యంత కఠినాతికఠినమైన చర్య పాకిస్తాన్ పై చేపట్టి హిందువుల ఆత్మస్థైర్యం కోల్పోకుండా చాడాలని ఆశిస్తున్నాను.

సీ.  పదునారు రోజుల పండుగైనను లేదు పదినాళ్ళకాపురం బండలయ్యె,

స్త్రీమూర్తి నుదుటిపై సిందూరకాంతులన్ 

చెరిపిన ముష్కరుల్  చెడి నశింత్రు,

నా తల్లి శాంభవిన్ నమ్మిన వనితల దుఃఖకారకులిలఁ దునుమబడుత, 

హాయిగా విహరింప నమరకాశ్మీరంబు నరిగిన వారలే యమరులయిరె,

తే.గీ.  ఇంత దుస్స్థితి నింకపైనెపుడుకూడ

కలుగకుండుచు కాశ్మీరు వెలయుగాక,

భరతమాతకు కాశ్మీరుప్రభలనీను

దివ్యసిందూరతిలకంబు దీప్తగనుత.

🙏🏻🙏🏻🙏🏻 

ఇది వ్రాస్తున్న సమయంలో అక్కడి దుస్థితికి కన్నులు నీళ్ళతో నిండిపోయి సరిగా వ్రాయలేకపోయాను.😢

జైహింద్. 


నాల్గవ అవధాన శిక్షణ సప్తాహం. 09 - 5 - 2025 నుండి 15 - 5 - 2025. వరకు. తూంకుంట...రామభద్రక్షేత్రంలో.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

జైహింద్.

శాంభవీ శతకము మధ్యాక్కఱ గర్భ ఉత్పల- చంపకములు. ... రచన చింతా రామకృష్ణారావు. ... రచించిన తేదీ. 20 - 4 - 2025.

0 comments

జైశ్రీరామ్.  

ఓం శ్రీమాత్రే నమః.

 

శ్రీ రజతాచలశృంగాగ్రమధ్యస్థాయై నమః

శాంభవీ శతకము  

మధ్యాక్కఱ గర్భ ఉత్పల- చంపకములు.

ప్రతీ పాదమునందలి ఆఖరి మూడు క్షరములు తొలగించి చూచినచో 

మా జగదంబ! మకుటముతో కూడిన 

మద్ధ్యాక్కఱ శతకము అగును.

౧)  శ్రీగణనాథునిన్ గొలుతు, చిత్తమునందున నిల్పి, ప్రేమతో

జాగృతిఁ గొల్పి నామదిని చక్కఁగ నిన్ గనఁ జేసి, గొప్పగా,

నీ గుణరాజమున్ దెలిపి, నిన్ను రచింపఁగఁ జేయఁ గోరుచున్, 

యోగమె నీవు గర్భ కృతి నొప్పుట మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨)  సుందరభావనాకలిత సూనృత వాక్సుధనిమ్ము, నీ కృపన్,

చందన చర్చలన్ గలుగు చల్లదనంబునొసంగి, నిత్యమున్

డెందములందు నీ ద్యుతిని లీలగ నిల్పువిధాన నొప్పగా

బంధుర బంధ సత్కవిత వ్రాసెద, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩)  శ్రీకర చక్రరాజమున చిద్వరరూపిణి వీవె,  చూడగా,

లోకములన్నిటన్ వెలుగు శ్లోక! ప్రసిద్ధవగణ్య తేజమా!

నీకరుణాకటాక్షములు నేఁ గనుచుంటిని మాన్య! నిత్యమున్,

హే కరుణాలవాల! పరమేశ్వరి మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪)  శ్రీకరుణాలవాల! విధుశేఖరు రాణివి నీవు, నిత్యమున్

నీకరుణా కటాక్షములు నిల్పు జనాళిని ధాత్రి, నెమ్మితోన్,

మోకరిలున్ జగమ్ములవి, పూజ్య! త్వదీయపదాళి నెన్నుచున్,

శ్రీకరమంచు, నిన్ గొలుతు, చిత్ప్రభ! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫)  లోకములన్నినొక్కటయి లుబ్ధతఁ గొల్పగవచ్చు, నీకృపన్

నీ కమనీయ దృక్కులవి నేఁ గన జాలినఁ జాలు, నీశ్వరీ!

శ్రీకరమైన సద్గుణమె చేరును నా మదిలోన, భక్తుఁడన్

నీకు సమర్పితంబయితి నేనిల,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬)  వాక్కులరాణివౌచు వర వాగ్ఝరినిచ్చెద వీవె, సత్ కృపన్,

నిక్కము సత్కవిత్వమది నీ కృప చేతనె గల్గు, వ్రాయగా

స్రుక్కగ లేదు నే నెపుడు శోభిల నిన్ బ్రవచించి, భక్తితో

మక్కువతోడ వ్రాసితిని, మాతరొ! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭)  మక్కువతోడ నాశివుఁడె మానక నిన్ ధరియించె, నమ్మరో

చక్కని లోకమాతవని సన్నుతిఁ జేయుచు పొంగు చుండి తాన్,

నిక్కము నీవు కల్గిననె నీ విభుఁడొప్పు జగాన, నిత్యుఁడై,

మ్రొక్కెద నీకు, నన్ గనుచు ప్రోవుమ, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮)  అక్షయ మైన నీదయ ననారతమొందిన చాలు,  నీశ్వరీ!

రక్షణ మాకునెల్లెడలఁ, బ్రాపుగ నిల్చుచునుండు, ప్రేమతోన్,

మోక్షము కోరనేల? వరముక్తి యె నీ కృప మాకు, గాంచగా

నీ క్షితి నీవె నన్ గనెడి యేలిక, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯)  శ్రీకరమైన నీ స్మరణ చిత్తము చేయుచునుండ, నమ్మరో!

యాకలి దప్పులే కనము, హాయిగ నిన్ గనుచుండగా భువిన్,

భీకరమైన బాధలును భీతిలి వీడుచు పోవు, మమ్ములన్,

నీకరుణన్ వెలింగెదను, నేనిల, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦)  లోక హితార్థ మీ కృతి విలోకన చేయగ నమ్మ,  భక్తితో

లోకులు నిన్ను నమ్ముచు, ప్రలోభము వీడి పఠింప నీకృతిన్

నీ కృప నొంద నేర్తురు, గణించి పఠింపఁగఁ జేసి, కావుమా,

నా కృషి సత్ఫలంబునిడ, నన్ గను మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౧)  జ్ఞానమనంగ నీవె గుణ గణ్యవు నీవె కనంగ, నమ్మరో!

గానమునందు మాధురివి కానగ నీవె వినంగ నౌనదే,

ప్రాణము నీవె యౌచు పరివర్ధనఁ జేసెద వీవె, మమ్ములన్,

నీ నయదృక్కులన్ నిలుతు నేనిల, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౨)  శాస్త్రచయంబు నందు గుణసాంద్రత నీవె గణింప గానిలన్,

శస్త్ర మహత్వశాస్త్రముల సన్నుతినొప్పుదువీవె, చూడగా,

విస్తృతమైన చర్చలను వెల్గుదువీవె జగాన, నిత్యమున్

విస్తృతిఁ గొల్పు భక్తినిల, వేడెద, మా జగదంబ! శాంభవీ! 


౧౩)  భారముగా గణింపకుము, భద్రత గొల్పుము మాకుఁ, బ్రేమతో

భారము నీదె కావున, సపర్యలు చేయగనిమ్ము మమ్ములన్,

నీరజ పత్రనేత్ర! కరుణించుము మాపయి నీవు , నిత్యసు

స్మేరముఖాంబుజా! వినుతి చేయుదు,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౪)  నాదరి నుండు వారు కరుణారస చిత్తులె చూడ, శైలజా!

నీ దరినున్న నామనసు నిశ్చలమై వికసించుచున్ లసన్

మోదము గూర్చు సద్వినుత పూజ్జ్యులకెల్ల సతంబు, సన్నుతుల్

రాదగువారు నీదరికి ప్రాజ్ఞులు  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౫)  చేరగనిమ్ము నన్ను, విరచింపఁగ నిన్ గనుచుండి, సత్కృతుల్,

కోరగనిమ్ము నీకృపను, కూర్మిని, లోక హితంబు నిత్యమున్

నేరుపు మీరఁ గూర్పగను, నిత్యవసంతము నీవె, చూడగా

కారణమీవె సృష్టికిని కావుము మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౬)  తారలు మింటనుండియును తప్పవు సద్గతి నుండి యెప్పుడున్,

కారణ మీవె యట్టులవి కట్టడినొప్పి రహింప, మింటిపై,

నీ రమణీయ తేజమవి, నిత్యము గాంచెదమమ్మ, పొంగుచున్,

సూరివరుల్ వచించుటను, శోభిలు మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౭)  దారయు పుత్రికల్ సుతులు  ధాత్రిని నీ  జనితంబె చూడగా,

ధీరత నొప్పి నిన్ గొలిచి తీరుగ వారిని పెంచి, తుచ్ఛమౌ

కోరికలన్ త్యజించి, నినుకూర్మిని చేరఁగనౌను, వ్యగ్రునై

కోరను లంపటంబులను, గొప్పగు మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౮)  మారు వచింపకమ్మ! గుణమాంద్యుఁడ నీ ధర నెన్న నీవె నన్

జేరగనిమ్మ నీ దరికిఁ, జేతినొసంగుము కావ గాననున్,

నేరమె యౌనుగాక నిను నేనిది కోరుట చూడ నమ్మరో!

భారము మోయ లేను, కను, భద్రద! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౯)  ధీరగుణంబు సన్నగిలె, తేజము వాసె ధరిత్రి పైన సు

స్మేరముఖంబు వాడె నిలఁ జేసిన పాపమదేమొ? చండికా

కారణమేమొ నేనెఱుఁగ, కావుము నన్నిక నీవె, నిన్ను నే

కోరనిహంబు, సత్ పరమె కోరెద, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౦)  చారు సులోచనా! స్మృతుల సారము నీవె గణింప నెత్తరిన్,

ధీరత వీవె చూడగను, తేజము నీవె కనంగ, నన్నిటన్

శారదరాత్రులందు గల చల్లదనంబది నీవె యెప్పుడున్

దారి కనంగ నీవె కద, తల్లిరొ! మా జగదంబ! శాంభవీ!

 

౨౧)  చిత్రవిచిత్రమౌ జగతిఁ జేసెడి మా పనులందు నెన్నగా

నాత్రమె యుండుఁ గాని, పరమార్ధము నెంచగలేము, నిక్కమౌ

సూత్రము నీవెయైతివని చూడఁగఁ జాలము మేము నిన్ను నే

స్తోత్రము చేయుదున్ గనుమ శోభిల, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౨)  విద్యలవెన్నియో కలవు విశ్వమునందున చూడ, ధాత్రిపై

సద్యశ హేతువై  జగతి సంస్తుతి నొప్పెడిదైన గొప్పదౌ

విద్య యనంగ నిన్ దెలుపు విద్యయె విద్య గణింపు, నిచ్చునా

విద్యవు నీవె , కన్నులను వెల్గుము మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౩)  వేదమనంగనేది? పరవిద్యయె వేదమ? తల్లి! నిత్యమున్,

మోదముతోడ నిన్ దెలుపు మూలమె వేదము, నన్ను నెత్తరిన్

నీ దరి చేర్చు వేదమె గణింపగ వేదమనందు నమ్మరో!

వేదసువేద్య! నన్ గనఁగ వేడెద, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౪)  కండబలంబు తగ్గినది, కాంచెడి శక్తియు తగ్గె కంటికిన్,

మెండగు గర్వమే యణగె, మేదిని నాశయువీడె భూమిపై

నండగ నీవె యుండి, మహిమాన్విత! కావుమ నన్ను నీ కృపన్,

పండిత భావ మోమదుగ? భద్రద! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౫)  ఎట్టుల జన్మమెత్తితినొ? యేమి యొనర్చితొ నేను నింక నా

కట్టెదుటన్ నినున్ గనుచు కమ్మగ కొల్చితొ? లేదొ? నోటితోఁ

బట్టుగ నొక్కమారయిన భక్తిగఁ బిల్చితొ లేదొ?  గాంచితే?

యెట్టులఁ జేయఁ జేసితివొ యీశ్వరి! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౬)  సన్నుతి చేసెదన్ జనని చక్కఁగ నొప్పుగ నిన్ను, నెంచుచున్

గ్రన్నన నీవె చేరఁదగు గమ్యము మాకుఁ గనంగ నీశ్వరీ!

మన్ననఁ జేసి నా నుతు లమందశుభాకరవౌచుఁ బ్రేమతోఁ

గ్రొన్నెలతాల్పురాణి! గొను, కోరితి, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౭)  మంచినె చూడఁ జేయుమిల, మంచినె చేయగనిమ్ము, నీ కృపన్

మంచినె వీనులన్ వినగ మంచిగ చేయుము నీవు, మా మదిన్

మంచి యనంగ నీవె, గుణమాన్యులు నీవె కనంగ ధాత్రిపై

మంచిగ నిన్ను చేరెదను, మాతరొ! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౮)  కారణమౌదు వీవె వర కార్యము నీవె మదంబ! చూడగా

నీరజపత్రనేత్ర! గణనీయ ఫలంబది నీవె, యీశ్వరీ!

యారసి సత్ప్రవర్తననె యంచిత రీతి నొసంగి ప్రేమతో

దూరము చేసి మా భ్రమను, తోచుమ, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౨౯)  కల్పన చేసి లోకములు, కారణమైతివి నీవె సృష్టికిన్,

స్వల్పమనన్యమాయ పరివర్ధనచేసితి వీవె,   చూడగా

కల్పక మీవె యౌచు, కృత కర్మఫలంబులఁ గాల్చి మమ్ములన్

నిల్పెడి నిన్ను, నేఁ గొలుతు, నేర్పున మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౦)  లాలన చేసి భక్తులకు లక్ష్యము చూపుదువీవు, నిత్యమున్,

శ్రీలలితాపరాత్పరివి, చిత్తములందు వసించి, ప్రేమతో

జాలిగ మమ్ము చూచుచును చక్కగ కాతువు నీవె నెమ్మితోన్,

పాలన చేయు నిన్ గొలుతు, పార్వతి! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౧)  గమ్యము లేని జీవితము గౌరవహీనమె చూడ, నమ్మరో!

సౌమ్యవు నీవు, నిన్ గనుచు చక్కని గమ్యమునెంచి నిత్యమౌ

రమ్య మనోజ్ఞ మార్గమున రాజిల నొప్పుగ నుండఁ జేయగా

కామ్యము లెల్ల వీడునటు కాంచుము,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౨)  అంబ నవాంబుజోజ్వల! పదాంబుజ సేవ నొనర్తు నీకు నా

సాంబుడు మెచ్చు నేనిటులఁ జక్కగ చేయుచు నుండ, సేవలన్,

కంబుసుకంఠి! నీ స్మరణ కాల్చును కర్మ ఫలంబు, నీవు మా

డంబము పాపి చూపుము కటాక్షము,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౩)  ధర్మమనంగనెయ్యది? య ధర్మము నెంచగ నేది? యౌనొ? యా

మర్మమనంగ నేది? పరమంబెటులెంచుట యౌను? తెల్పుమా

కర్మలఁ వీడు మార్గమును కానగఁ జేయు నదేది? భైరవీ!

మర్మము వీడ తెల్పుము సమస్తము, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౪)  ప్రాణము పంచ భూతములొ? ప్రాణము కన్బడదేల? నో మహా

ప్రాణులు సంచరింతురిల, ప్రాణము పోవుటదేల కల్గునో?

జ్ఞానము తోడ ప్రాణమును కావగ లేమదియేల? చెప్పుమా,

ప్రాణము నీవె యౌదువొ? విభాసిత!   మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౫)  సంతతి నీకు మేము, గుణసన్నుత నీ కృప గల్గ ధాత్రిపై

శాంతియు సత్యమున్ శుభము సర్వ సుఖమ్ములు కల్గు చుండెడున్,

సంతసమొప్ప నిన్ గొలువ సాధ్యమె యన్నియు మాకు, నెప్పుడున్,

సుంత యనుగ్రహించి మము చూడుము, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౬)  సద్గతిపొంద నీకృపయె సాధనమెన్నగ మాకు నిద్ధరన్,

సద్గతిఁ గూర్ప  దుర్గతిని చక్కగ పాపు నిజంబు చూడగా,

సద్గుణగణ్యవీవనుచు సన్నుతి చేయుచునుంటినమ్మరో!

మద్గతి వీవె, కావుమిల మాతరొ!    మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౭)  సారమతిన్ జగజ్జనని! సత్వగుణంబులెఱింగి,  జ్ఞానియై

స్మేరముఖారవిందుఁడయి మేదిని వెల్గెడువాఁడు నేర్పుగా

పారమునంటు ధ్యేయమున, భక్తియె మార్గము చూడ, నింతకున్

గోరెద భక్తి నిమ్మనుచు కూర్మిని,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౮)  స్వల్పమె యౌత భక్తి,, గుణ సన్నుత నిన్ గణియింప జాలినన్

వేల్పులు మెచ్చుచుందురుగ, వేయి విధంబు లవేల? మాకహో

నిల్పిన చాలు నిన్ మదిని, నిస్తుల భాగ్యము లబ్బు  భార్గవీ!

కల్పిత మీ జగమ్ము, నను కావుము,    మా జగదంబ! శాంభవీ!


౩౯)  సామ్యత లేదు నీదు గుణ సన్నుతి చేయగ నెంచ నాకిలన్,

సౌమ్య లసత్ స్వరూపిణివి, సద్గుణ పాళివి నీవు, భ్రామరీ!

గమ్యము చేర్చి మమ్ము నిల కావుము నీవె కృపాబ్ధి! నెమ్మితో

రమ్య గుణాఢ్య! నీ స్మరణ ప్రాపగు,    మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౦)  ఏ శుభ వేళలో నిను ననేకవిధంబులఁ గావ భక్తితో

నాశగ సంస్మరించితినొ, యా శుభవేళ నుతంబు చూడగా,

క్లేశములెల్ల దూరమయె, కీడులు వాసె, నిజంబు నెన్నితిన్,

నీ శరణాగతుండ, గను నిత్యము,    మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౧)  అమ్మరొ! నీ పదాబ్జము లనంత శుభావహ మంచు, నమ్మితిన్

నెమ్మనమందునన్ గొలుతు నేర్పున నిత్యము నేను, మంగళా!

రమ్ము మనంబునన్ నిలిచి రక్షణఁ గొల్పుము నాకు, నిత్యమున్,

నెమ్మిని గాంచుమా నను గణించుమ, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౨)  జాతకముల్ గణించెదరు శాస్త్రవిధానమునెన్ని ధాత్రిపై,

వ్రాతలు మార్చ నేర్చితిరె  వాసిని గాంచినవారు? నేర్పుతో,

మా తలనుండు వ్రాతలవి మా కనుభోగ్యమె యౌను, చూడగా

ఖ్యాతిగ నీవె మార్చుదువు, కాళిక! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౩)  నేను నినున్ దలంచుటకు నీ దయ కావలెనమ్మ, నమ్ముమా,

జ్ఞానము నీ వొసంగిననె గౌరవ మొప్ప దలంతు నెమ్మితో,

ప్రాణము నీవెయై  ఘనతరంబగు మాయను ముంచి యుంచుచున్,

మౌనము తోడఁ జూచెదవు, మాతరొ! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౪)  జీవిత మేల యిచ్చితివి? చేసిన కర్మలె చేసి నిత్యమున్

భావియె లేక పాపముల వార్ధిని మున్గుచు నుండి కర్మచే

త్రోవ యెరుంగ రాని కడు దుర్మతి నొప్పుచు నుండి, భూమిపై

జీవితమంతవ్యర్థముగ చేయనొ? మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౫)  కన్నుల తోడఁ గాంచి నిను గౌరవ మొప్ప భజించి, పొంగుచున్,

మిన్నగు నీ గుణంబులను మేలుగ పల్కుచు నుండి, నేర్పుతో

సన్నుతి తోడ నిన్ గొలిచి సత్వగుణంబును గల్గి, యుండి, సన్

మన్నననొప్పుటొప్పుఁ గద? మాలిని!  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౬) చాలను నిన్ భజింపగను చాలను నేను స్మరింప నీ కృపన్,

జాలను పూజ చేయ నిను, చాలను నిన్ గని పొంగ నిద్ధరన్,

జాలను పద్య సద్రచన సన్నుతిఁ జేసి రహింప, సాత్వికీ!

చాలుదు కోర్కెలన్ దెలుప సన్నుత!  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౭)  మాన్యత నొప్పుచున్, దురభిమానము వీడుచు నుండి,  ధాత్రిపై

గణ్యముగా మెలంగుచు, నగ ణ్యవు నిన్నునెఱింగి నిచ్చలున్

ధన్యతతోడ జీవితము దాటగఁ జేయుచు నొప్పు గణ్యులౌ

మాన్యులు ధన్యజీవనులు. మంగళ!  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౮)  సారవిహీన జీవితము చక్కని నీ స్మృతినొప్పి, గణ్యులై,

శూరులునై, మహాత్ములయి శోభిలుచుండిరి ధాత్రి, కర్వరీ!

స్మేర ముఖాబ్జ! నిన్ గనెడి సిద్ధులు ధన్యులు, చూడనిద్ధరన్,

కోరెద నిన్ శుభంబులను గొల్పగ,   మా జగదంబ! శాంభవీ!


౪౯)  లాక్షణికోత్తముల్ సకల లక్షణముల్వచియించుచుండియున్,

రక్షణమార్గమెన్నుచు పరంబును తెల్పఁగ లేరు, మాకిలన్,

మోక్షమునిత్తు వీవెయని పూర్తిగ చెప్పగ లేరు, నీవెగా

దక్షత నొప్పి మమ్ము గను తల్లివి,   మా జగదంబ! శాంభవీ!

 

౫౦)  జంతువులున్ భజించునిను  చక్కగ సేవలు చేసి కోవెలన్

శాంతిగనుండు మౌనులును సన్నుతులై నిను గొల్త్రు, జ్ఞానులై

అంతయు నీ కృపామృతమె యందరిభాగ్యము నీవె చూడగా

పంతము వీడి కావు నను పాటల!   మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౧)  జయమగు నీకు నెల్లెడల సన్నుత దేవి! శుభంబు కల్గెడున్,

జయమగు నీదు చూపునకు, శాంతతనొప్పును గాక నిత్యమున్,

జయమగు నీదు భక్తులగు సద్గుణపాళికి ధాత్రి జీవనీ!

జయము లొసంగు మాకును, ప్రశస్తిగ  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౨)  వినయవిధేయతల్ గొలిపి వెల్గగఁ జేసితివమ్మ నీవు నన్,

మననము చేయుచున్ మదిని మన్ననఁ గాంచెద నిన్ను నెప్పుడున్,

ఋణముల నుండి ముక్తిఁ గని  నేన్ నినుఁ జేరెదనమ్మ, కౌశికీ!

ఘనతను గొల్ప కావుమిల కామ్యద!   మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౩)  జననివి, సత్యమార్గమున చక్కగనుంచుమ మమ్ము ప్రేమతో,

మనమున నిల్చి నీవు గుణ మాన్యునిగా నను తీర్చి దిద్దుచున్,

ధనముగ గౌరవంబునిడి తస్కరబాధను బాపి, నీకృపన్

మనునటు చేయుమమ్మ! పరమంబదె, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౪)  వరముగ లభ్యమైతివని వర్ణనఁ జేసితి నిన్ను, నేను, నే

భరమని నీకు తోచితినొ భక్తిని  గాంచవు నీవు, నన్నిలన్,

నిరుపమ సద్దయాన్వితవు నీవె కృపన్ నను గాంచు, చుండుమా

వరములు నీదు సత్ కృపయె భాగ్యము  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౫)  కవనమునందు నీ యునికి  గాంచుదురుత్తములెన్ని, ప్రేమతో,

శ్రవణకుతూహలంబుగప్రశస్తిని పాడుదురర్ధి, తోడుతన్,

కవిగను నేను పొంగుదును కల్పనఁ జేసినదీవె యౌటచే

భవహరణంబుఁ జేసి  మది వర్ధిలు మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౬)  స్మరహరు రాణి వీవు, మనసార భజించెద నమ్మ నిన్ను నేన్,

పురహరునట్లె భక్తులకు భుక్తిని గొల్పుదు వమ్మ నిచ్చలున్,

కరుణరసాలవాలమ! సుఖంబుగ నిన్ గననిమ్ము, నెమ్మితో,

పరమ వివేక సౌరభము పంచుము మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౭)  జతనము చేసి వ్రాయుటది సాధ్యము కాదుగ నిన్ను నెంచుచున్?

నుతమగు రీతి నేఁ దెలుప నోచిన పుణ్య ఫలంబె, యౌనుగా,

యతులిత వీవు నీ కృప ననారత మొందెద నమ్మ, మ్రొక్కుచున్,

క్షితిని శుభాళినే గొలిపు శేముషి!  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౮)  జననివి నిన్ స్మరింపగనె సద్గుణ మబ్బును మాకు! గొప్పగా,

ఘనమగు కార్యకర్తలుగ గౌరవమందుదుమమ్మ, యెప్పుడున్,

ప్రణవమె నీదు రూపమొకొ? వర్ధిలఁ జేయును మమ్ము నెత్తరిన్,

సునిశిత బుద్ధి నిమ్ము నినుఁ జూచెద మా జగదంబ! శాంభవీ!


౫౯)  సరగున వచ్చి నీవు మము చక్కగ కావుము ధాత్రి పొంగగా,

పరమ పవిత్ర భావ మిడి పాడిగ వర్ధిలనిమ్ము, మమ్ములన్,

సురుచిర పద్య సద్రచన శోభిలఁ జేయగనిమ్ము, ప్రేమతో,

కరుణరసార్ణవా!  కనుచు కావుము  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౦)  జయదవటంచు నమ్మితిని,  సన్నుత భావనతోడ నిన్నునేన్,

భయమును పాపు శక్తివని భక్తిని గొల్చెదనమ్మ నిత్యమున్,

నయవర మార్గ దర్శి వని నా యెద నిన్ విడలేను , నీవె సత్

ప్రియముగ కావుమమ్మ నను వేల్పుగ  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౧)  నిరుపమమౌ దరిద్రమున నిత్యము మ్రగ్గెడి వారు, ధాత్రిపై

దరి కనలేక దుఃఖమున దారిని తప్పెడివారు, బాధతో

స్మరణము చేసి నిన్నిలఁ బ్రశాంతత నిమ్మని వేడ వెంటనే

కరుణను కాచుచుండెడి సుగణ్యవు,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౨)  పరమ దయాస్వరూపిణివి, బాభ్రవి! నిన్ను దలంతు, నిత్యమున్

సురుచిర సుందరోజ్వల విశుద్ధకవీశ్వరి వీవె, యమ్మరో,

ధరణిని బాపి బాధలను ధర్మము నిల్పుము నీవు, కర్వరీ!

చరణములంటి మ్రొక్కెదను, సన్నుత! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౩)  శ్రుతిచయమాశ్రయించి నిను శోభిలె దేవతలౌచు సృష్టిలో,

నుతమగు మార్గదర్శకమనూనవిధంబుగ జేయు, చున్ సదా

గతమును వర్తమానమును  కల్గెడి భావిని చూపు నేర్పుతో,

మతిఁ గన నీవె వేదములు మానిత! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౪)  కలతల మూలకారణము కల్లగ నొప్పెడి సృష్టి చూడగా,

వెలవెలబాటె శేషమగు విశ్వము నమ్మిన మాకు, నమ్మరో!

సులలితభావనల్ శుభము శోభిల గొల్పగరాదొ? నిత్యమై

వెలసిన నిన్ను గొల్వనగు వేల్పుగ,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౫)  అమలిన భావనాగరిమ నందముగా నిడు మమ్మ! నిత్యమున్

క్షమయు నహింసయున్ గొలిపి కావుము కాలుని నుండి నేర్పుతో,

ప్రముదముతోడ నిన్ గొలిచి వర్ధిలునట్లొనరింపు సత్ కృపన్,

నిముసము కూడ నిన్ మరువ నేరను,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౬)  మనుటకు నీవె జీవులకు మార్గము నిత్యము చూడ నిద్ధరన్,

ప్రణవమె నీవు, జీవులను ప్రాణము నీవె కదమ్మ! నేర్పునన్,

ఘనతర సృష్టి సాగుటకు కారణ మిద్దియె కాంచ పాటలా!

వినుతి నొనర్తు, కావుమము వేల్పగు  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౭)  నరకమనంగ నయ్యె భువి, న్యాయము కానగ రాదుగా కనన్,

పరమ పవిత్ర భావులకు బాధలె దక్కుచు నుండె నిత్యమున్,

వరములొసంగు దేవతవు, వర్ధిలు ధర్మము నీవె, సంస్కృతిన్

వరలఁగఁ జేయ హైందవము వర్ధిలు,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౮)  కమలదళాయతాక్షివిగ,  కాంచగఁ జాలఁగ లేవొ? దౌష్ట్యముల్,

విమలమనోజ్ఞమానసుల వేల్పువు నీవెగదమ్మ! నిత్యమున్,

కుములుచునున్నవారలను, కూర్మిని గాచుట పాడి కాదొకో?

ప్రముదమునేలు మీ జగతి,  భద్రద! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౬౯)  ననుఁ గను కల్పవల్లివని నా సఖులెల్ల గణింత్రు, వారు నా

మనమున నిన్ను నెన్ని  యభిమానముతోఁ గనుచుంద్రు ప్రేమతో,

వినయవిధేయతల్ గొలిపి  పృథ్విని నిల్పిన నిన్ను నెన్ని నే 

ఘనముగఁ జూపనెంచితిని కామ్యద!  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౦)  సహృదయ సోదరీమణులు, సన్నుత సోదరులుండి నన్నిటన్

మహిత కవి ప్రకాండునిగ మన్నన చేయుట, చూడు మమ్మరో!

సహచరులిట్లు నీ మహిమ చక్కగ  గాంచుట వింత కాదుగా,

మహిమను వారినేలుమిక మంచిగ,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౧)  కులసతు లెందరో మిగుల కూర్మిని గాంచుదు రమ్మ, నీవలెన్,

సులలిత భావనా కలిత సుందర సద్గుణు లెన్న గాభువిన్,

కలుష విదూరులందరిని కావుమ నేర్పుగ నీవు నిత్యమున్,

నిలుచుచు వారి చిత్తముల, నిర్మల! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౨)  చెప్పుడుమాటలన్ వినుచు చేయగరానివి చేసి దుష్టులై

తప్పుగనున్నవారలను దండన చేసెడి తల్లి! మ్రొక్కెదన్

తప్పులు చేయనీయకుము, ధర్మము నిల్పుము ధాత్రి పైన నా

తప్పులు మన్ననన్ గనక తప్పదు, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౩)  ధర్మము నిప్పువంటిదది దాగదు దాచిననంద్రు పెద్దలే

మర్మముతోడ ధర్మమును మాయము చేయుచునుండి ధాత్రిపై

ధర్మమధర్మమే యనుచు తప్పుగ చెప్పుటదేల నీశ్వరీ!

కర్మలు మార్చి ధర్మమును కావుము మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౪)  నుతమతులైనవారల కనూనజయంబిడుమమ్మ  నిత్యమున్,

బ్రతుకగ లేనివారలకు భద్రతఁ గొల్పుమ నీవు ప్రేమతో,

చితికిన జీవితమ్ములను చిందర చేయక నిల్పు మమ్మరో!

గతుకగ లోటు గొల్పకుమ కామ్యద! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౫)  రచనలు పెక్కు చేసితి వరంబుగ నీవె యొసంగ ధాత్రిపై,

సుచరిత నెన్ని చూపితిని శోభిల పాఠకు లెల్ల నన్నిటన్,

ప్రచురణ చేసి రార్యులు ప్రపంచమునందున చూప మెప్పుగా

నచలజ! నీవు కొల్పిన మహత్వమె, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౬)  ఆత్మయనంగనేది? పరమాత్మయె యాత్మయనంద్రు, నిక్కమా?

స్వాత్మసుదర్శనంబయిన నార్యుల  లోకమె వేరు చూడగా,

నాత్మను చూపి సందియమునంతము చేయగదమ్మ, నాకిలన్,

స్వాత్మనెఱింగి వర్తిలుదు నమ్మరొ! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౭)  వయసు గతించుచుండు నిల ప్రాయము పైఁబడుచుండు నిత్యమున్,

భయము జనించుచుండు బహు పాపపు కార్యములెంచి, ప్రేమతో

నయమగు మార్గవర్తనను నాకు నొసంగ వదేల? చెప్పుమా,

ప్రియముగ నేలు నన్నుఁ గృప వేగమె, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౭౮)  నుతమతులైనవారల ననూన దయామతి గావు, మమ్మరో,

క్షితిపయి ధర్మమున్ నిలుప, కీర్తిని గొల్పుము నీవు సన్నుతిన్,

బ్రతుకు నొసంగు మమ్మ! వరభావన లిచ్చుచు నుండి, సమ్మతిన్

స్థితిని రహింపఁ జేయుమ ప్రసిద్ధిగ, మా జగదంబ! శాంభవీ! 


౭౯)  లోపము సృష్టిలో కలదొ? లోకుల నున్నదొ తెల్పు మమ్మరో!

శాపమొ భారతావనికి? శాత్రవులెందరొ చూడు కూల్చగన్

కోపమురాదొ నీకుఁ? గని క్రూరుల నొంచ వదేమి చిత్రమో?

శాపము పాపి కావుమిల చక్కఁగ మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౦)  ఘనత వధాన సత్క్రియకుఁ  గల్గగఁ జేయుమదంబ! సంస్తుతుల్,

జనులకు పద్య విద్యపయి చక్కని బోధను గొల్పి భక్తితో

ఘనులగు సద్వధానులకు గౌరవమీయఁగఁ జేసి, ధాత్రిపై

వినుతిగ కావుమా నుతకవిత్వము మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౧)  మంచికి  చెడ్డకున్ చెలిమి మాకు రహింపదు చూడ వేలనో,

సంచిత పాపపుణ్యములు సత్క్రియలన్విడఁ జేసి, నేర్పుతో

మంచిగ లోకమందున సమంచిత రీతిని నిల్పి శైలజా!

గాంచగ నీకు పుట్టుకను, కావుమ,   మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౨)  నీ కృప పొందఁ గల్గితిని, నిన్ను స్మరించుచునుండి నిత్యమున్,

లోకుల మంచి చూచి  మదిలోననె పొంగుచునుంటినమ్మరో

నీకు కృతజ్ఞతల్ తెలుప నేరను కారణ మీవె నన్నిలన్

సాకెడి తల్లివైన గుణ సన్నుత!  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౩)  వినుతపురాణ గాధలకు పెక్కులు మార్పులు చేసి ధర్మమున్

కనఁదగు దారి మూసి, కొరగాని విధంబుగ చేసి, రద్దిరా

మనము కరుక్కుమంచనగ మాన్యులకున్ ఖలపాళి దుష్టులై

వినుమ! స్వధర్మమున్ నిలుపు వేల్పుగ  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౪)  భారము నీదె మాజనని భద్రతనీవె కనంగ మాకిలన్,

ఘోరము చేయువారలను కూర్మిని గాంచకు మమ్మ, ధీరతన్

శూరతఁ గొల్పి భక్తులకు, శోభిలఁజేయుమనన్య!  శాంతమున్

జేరగనీక దుష్టులను చీల్చుమ, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౫)  పరమత ధర్మమేల? మన భారతదేశముపైన, చెప్పుమా,

వరగుణభాస భారతము వర్ధిలె నాడు ప్రశస్తి నొప్పుచున్,

కరుణను చూపి కావుమిక కమ్మని భారతినెన్ని ప్రేమతో,

నిరుపమ! నిన్ను గొల్చెదను నిత్యము,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౬)  స్త్రీలను మాతృమూర్తులుగ చిత్తములన్ గనినారు, దివ్యులే,

కాలము మారిపోయినది, గౌరవభావము తగ్గె నేలనో?

పాలన చేయువారికిది పట్టదదేలనొగాని, ధాత్రిపై

క్షాళన చేయఁజేయుమ లసన్మణి! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౭)  కొండలనుండువారలకు కొల్పుట ధర్మము దారి,  వారలన్

బండలవోలె గాంచుటది పాడియుకాదుగ చూడ వారికిన్

మెండుగ సౌఖ్యముల్ గొలిపి, మేలును గూర్చుట పాడి, శైలజా!

అండగ నుండి కావు మిల నార్తిని  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౮)  విద్యగడింపగా ధనము వేలును లక్షలె యౌను నేడిటుల్

సద్యశమొప్పనొప్పునది సంస్కృత భాషయు లేదు చూడగన్,

పద్యములాయె మృగ్యము, ప్రభావ దీనతనొందె చూడగా,

వేద్యము నీకు, కావుమిల ప్రీతిగ  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౮౯)  చక్కని సంస్కృతిన్ గొలుపు సంస్కృతభాషను నిల్పు, ధాత్రిపై,

దక్కును శాస్త్రసంపదలు, దక్కును పూర్వుల విద్య ప్రేమతో

మక్కువతోడ శ్లోకములు మంచిగ నేర్పుము నీవె, శైలజా!

వాక్కులె వాఙ్మయమ్మగుచు వర్ధిలు, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౦)  నామది నిల్చి నీవు కరుణన్ రచియింపఁగఁ జేసి ప్రోచితే

నేమముతోడ నేడిటుల, నీకు నమస్కృతులమ్మ! సంస్కృతిన్

ధీమతులెల్ల కాచునటు తేజము గొల్పుమ నీవు, వారికిన్,

హే మహిమాన్వితా! వరమహేశ్వరి! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౧) మాగురుదేవునానతియు మాన్యులు మెచ్చెడి మంచి, నిత్యమున్,

నేగణియించి నిన్ గనుచు నిశ్చల భక్తిని చేసి పండితుల్

బాగనునట్లు కావ్యములు భక్తిని వ్రాయుచునుంటి, ప్రేమతో

నే గణుతింతు నిన్ మదిని నేర్పున,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౨)  కవివరు లెందరో కలరు, కావ్యపరంపర గొల్పి ధాత్రిపై

రవికి సమానులౌచు తనరారెడువారు జగాన, నిత్యులై

ప్రవరులు వారు, సన్నుతులు వారికి నో జగదంబ, నీ కృపన్

గవితలు నిల్పుమీవె కని న్యాయము, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౩)  ప్రవరులు పండితోత్తములు వర్ధిలు గాత జగాన, నిత్యమున్,

నవ కవితా వతంసులు ననంత పరిశ్రమ తోడ వెల్గుచున్

కవనము పండఁ జేసి కలికాలము పాపుచునుంద్రు,  భక్తితో,

భవితను వారికిమ్ము పరివర్ధిల మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౪)  జీవులలోన శక్తివి, ప్రసిద్ధిని గొల్పెద వీవె నిత్యమున్,

భావనలన్ సృజించెదవు, భానుని తేజము నిచ్చి నీ కృపన్,

సేవలు గొంచు, మా వినతి చేఁ గొనుమమ్మరొ నీవు, ప్రేమతో,

సేవిత పాద నిన్ గొలుతు శ్రీకర మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౫)  కనుమిల రామకృష్ణుఁడను,  కమ్మగనేడిది వ్రాసి భక్తితో

గొనుమని నీకొసంగితిని కూర్మిని నీకృప చేత నమ్మరో!

ప్రణతులు నీకు, నీ పతికి, భాగ్యద వీవె గణించు నాకృతిన్,

ఘనతయె గల్గ నీదె యది, కామ్యద! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౬)  శాంభవి పేర వ్రాసితిని సన్నుతి నీ శతకంబు, గాంచుమా,

శంభుఁడు కూడ మెచ్చునటు చక్కగ వ్రాయగఁ జేసి నీకృపన్

దంభము లేని నాపయి ననారత ముండగఁ జేసి వెల్గనీ

శంభుని రాణి! నన్ గనుమ, సన్నుత! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౭)  జయమగునమ్మనీకు గిరిజా!  కృతినొప్పగ నుండి వెల్గనీ,

నయవరవర్తనల్ నిలిపి, న్యాయము నిల్పుచునుండు మెప్పుడున్,

భయములు వీడఁ జేయుము, స్వభావమె నీవుగ మారు మన్నిటన్,

క్షయమె యెఱుంగనీక ధర కావుము, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౮)  చిత్రకవిత్వ తత్త్వమును చిత్తములందున నిల్పు మమ్మరో!

పాత్రులుగా నొనర్చుచును భక్తులఁ గావుమ నీవు ప్రేమతో,

నాత్రము లేని జీవన మనంత శుభంబుల నిమ్ము దుద్దురా!

పాత్రుఁడ నమ్మ, నన్ గనుము భాగ్యద! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౯౯)  నా తలిదండ్రులన్ దలతు నా కృతి చూచుచు మెచ్చ నెంచుచున్,

ఖ్తాతిని గొల్పు మిత్రులను గౌరవమొప్పదలంతు నీశ్వరీ!

ఖ్యాతిగ చిత్తమందలి నయాన్విత నాసతి నెంతు నాత్మలోన్,

నీతిగ నిల్పు నిన్ గొలుతు నేర్పున! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౦)  మంగళమూర్తివీవు పరమంబది చూడగ నీవె సృష్టిలో

మంగళముల్ సృజించెదవు, మాన్యతఁ గొల్పగ మాకు నిద్ధరన్,

మంగళసాంబునెంతు మది, మంగళరూప భవాని నీకు, సన్

మంగళమౌత యీకృతికి, మంగళ! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౧)  అమ్మవు వ్రాయఁ జేసితివి, అమ్మయి రక్షగ నిల్చి నేడిటుల్,

కమ్మని భావనా పటిమ గౌరవ మొప్పఁగఁ గొల్పి నేర్పుతో

నెమ్మది నిల్చి నీవె కరుణించి రచించితివమ్మ, కైకొనన్,

సమ్మతి నంకితమ్మిడితి చక్కగ, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౨) భారత భూమి శోభిలుత,  భద్రత నొప్పుత ధాత్రి నిత్యమున్,

ధీరులు పండితోత్తములు తేజముతోడ రహింత్రు భూమిపై,

స్మేరముఖాంబురాసులగు స్త్రీలకు నొప్పు శుభాళి యెల్లెడన్,

శ్రీకర సత్కవీశులను చేరుము మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౩)  నాది గణింప లేదిచట నా జనయిత్రిది శక్తియంతయున్,

వేద నిధాన మామె, తెరువే జగదంబ కనంగ నన్నిటన్,

మోదముతోడ నీరచన పూర్తిగ నెవ్వరు గాంత్రు వారికిన్

బాధలు దూరమై శుభము వర్ధిలు, మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౪)  తన మదిలోని శత్రులను తానె జయించిన చాలు, నన్నిటన్

ఘనముగ సంభవించు శుభ కల్పనలెన్నగ నొప్పి, నిత్యమున్,

ప్రణవ మహా ప్రపూజ్యవగు భాస్కర తేజమ! తల్లి, యాత్మలో

వినయముతోడ మ్రొక్కెద, సువిస్త్రుత! మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౫)  చైత్రము నుత్తరార్థమున సప్తమి నాడు రచించినాడ, సత్

పాత్రుఁడనంచు నిల్పితివి భక్తిగ వ్రాయగఁ జేసి, ప్రేమతో,

స్తోత్రము లొప్పు గర్భకృతి శోభిలఁ జేసిన తల్లి! దీనికిన్

మాతృక వీవె మా జనని! మాన్యవు,  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౬) నలుబది మూడు గ్రంథములు నా జనయిత్రి! రచించి నేనుగా

సులలిత భావనా గరిమ శోభిలఁ గొల్పుచు నాకు, నిద్ధరన్,

కులసతి తోడు లేదనుచు కూర్చొనఁ జేయక నిల్పు చుంటివా?

చలితమనంబునన్ నిలుచు చల్లని  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౭)  తప్పులు నావె యౌను, ఘనతన్ గొన వ్రాయను నేను మాతయే

యొప్పుగ వ్రాయఁ జేయుట ననూన ప్రశంసలు నీకె, నమ్మరో!

గొప్పయదెట్లు నాకగును? కోరుచు వ్రాసినదీవె యౌటచే, 

చెప్పిన నీకె యీ సుకృతి, శ్రీన్మయ  మా జగదంబ! శాంభవీ!


౧౦౮)  మంగళమీకు పాఠకుఁడ! మంగళముల్ కవులార! మీకిలన్, 

మంగళమీకు శ్రీ ధరుఁడ! మంగళమమ్మరొ! వాణి! నిత్యమున్

మంగళమమ్మ విష్ణు సతి! మంగళమమ్మరొ ధాత్రి! మాలినీ! 

మంగళమమ్మ నీకు, శుభమంగళ!  మా జగదంబ! శాంభవీ!


ఆ జగన్మాత ఈ రోజు నాచేత వ్రాయించుకొనిన శాంభవీ శతకము సమాప్తము.

చింతా రామకృష్ణారావు  ...  తే. 20 - 4 - 2025.


ఏతత్ సర్వం శ్రీ మాతృచరణారవిందార్పణమస్తు.

జైహింద్.

గిరౌమయూరో, గగనే చ మేఘః. ... మేలిమి బంగారం మన సంస్కృతి.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

శ్లో.  గిరౌమయూరో, గగనే చ మేఘః.  -  లక్షాంతరేర్కః, సలిలే చ పద్మః,                         

లక్షద్వయే గ్లౌః,కుముదాని భూమౌ,  -  యయోఽస్తి మైత్రీ, న తయోర్హి దూరమ్.

తే.గీ.  పురిని విప్పు మేఘుని గాంచి భుజగభోగి,

పద్మములురవిన్ గాంచినన్ బరవశించు,

కలువలాకాశ చంద్రుని గాంచి పొంగు,

మిత్రులకుమధ్య దూరంబు ధాత్రి లేదు.

భావము.  ఏ ఇరువురి మధ్య స్నేహము ఉంటుందో వారికి దూరముతో 

నిమిత్తము ఉండదు. ఏ విధముగాననగా నెమళ్ళు కొండలపై ఉంటాయి. 

మేఘాలు ఆకాశంలో ఉంటాయి ఐనా కాని స్నేహితుఁడైన మేఘుఁడు రాగానే 

అవి పురివిప్పి ఆడతాయి. లక్షయోజనాల దూరంలో సూర్యుఁడుంటాడు. 

ఐనా కాని అతనిత్రో మైత్రిని ఒప్పే పద్మము అతఁడు ఉదయించగానే 

ఆనందంతో వికసిస్తుంది. చంద్రుఁడు రెండులక్షల యోజనాలదూరంలో 

ఉంటాడు. ఐనా కాని అతడు ఉదయించగానే అతనితో మైత్రి కలిగిన కలువలు 

వికసిస్తాయి. దీనిని పట్టి స్నేహానికి దూరంతో నిమిత్తం లేదని అర్థమగును.

జైహింద్.

కలహాంతాని హర్మ్యాణి. ... మేలిమిబంగారం మన సంస్కృతి.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

శ్లో. కలహాంతాని హర్మ్యాణి - కువాక్యాంతం చ సౌహృదమ్|

కురాజాంతాని రాష్ట్రాని  - కుకర్మాంతం యశో నృణామ్||

తే.గీ.  చెడును గృహములు కలహాన, చేటు కలుగు,

చెడుగ మాటాడ స్నేహంబు చెడును భువిని,

రాజు చెడుగైన చెడిపోవు రాజ్యమెల్ల,

చెడుప్రవర్తన కీర్తికే చేటు తెచ్చు.

భావము. ఇల్లు కలహంతోను, స్నేహం ఒక చెడు వాక్యంతోను, రాజ్యం 

చెడ్డరాజుతోను, యశస్సు ఒక చెడు పని చేయటం తోనూ అంతరించిపోతాయి.

జైహింద్.

22, ఏప్రిల్ 2025, మంగళవారం

పంచ మహాయజ్ఞాలు ... మనం ఆచరించే విధానం.

0 comments

జైశ్రీరామ్.

పంచ మహాయజ్ఞాలంటే ఏమిటి? దేన్ని ఎవరు చేయాలో తెలుసా? - మన ఋషులు బ్రహ్మ యజ్ఞం, పితృ యజ్ఞం, దేవ యజ్ఞం, భూత యజ్ఞం, మనుష్య యజ్ఞం అని ఐదు మహా యజ్ఞాలను నిర్ణయించి ప్రతి వ్యక్తీ వీటిని తప్ప నిసరిగా నిర్వర్తించాలని శాసించారు. అయితే మనం వాటినన్నిటినీ ఆచరిం చగలమా అని కంగారుపడాల్సిన అవసరమేమీ లేదు. ఎందుకంటే అవన్నీ మనం సులభంగా చేయగలిగినవే. ఈ పంచ మహాయజ్ఞాల గురించి విపులంగా తెలుసుకుందాం.


1. బ్రహ్మయజ్ఞమంటే...!

బ్రహ్మయజ్ఞమంటే వేదాన్ని అద్య యనం చేయడం. కానీ, అది అందరికీ సాధ్యమయ్యేది, అవకాశమున్నదీ కాదు. కనుక మహర్షులు మరొక సులభమైన అవకాశాన్నిచ్చారు. 'వేదః ప్రాచేత సాదాసీత్ సాక్షాద్రామాయణాత్మనా.. రామాయణం సాక్షాత్తూ వేదమే! భారతం పంచమవేదం. భాగవతం వేదమనే కల్పవృక్షం నుంచి జారిపడిన మధురఫలం. కనుక మనం రామాయణ, భారత, భాగవత, భగవద్గీతాదులను చదివినట్లయితే బ్రహ్మయజ్ఞం చేసినట్లే! దీనివల్ల మన రుషులు తృప్తిపడతారు. బ్రహ్మయజ్ఞమంటే ఇదే! రుషి యజ్ఞమన్నా ఇదే!.


2. పితృ యజ్ఞం

ఇక ప్రతి ఒక్కరికీ కంటికి కనిపించే దేవతలు తల్లిదండ్రులు. మరణించిన తాత ముత్తాతలు, మన వంశీయులు, మనకు పితృదేవతలు. సదా పూజ్యులు. తల్లిదండ్రులు మరణిస్తే వారు మరణించిన తిథిని గుర్తు పెట్టుకుని ఆ రోజున ఆబ్దికం పెట్టి, బంధుమిత్రులకు భోజనం పెట్టడం, నిత్యం పితృదేవతలకు తర్పణాలివ్వడం వల్ల పితృదేవతలు తృప్తి చెందుతారు. పితృయజ్ఞమంటే ఇదే!


3. దేవ యజ్ఞం

నియమ నిష్టలతో, మడి ఆచారాలతో, శాస్త్రోక్తంగా ఇటుకలతో హోమకుండాన్ని నిర్మించి, రావి, మోదుగ, మొదలైన సమిధలను అందులో వేసి అరణులను మధించగా వచ్చిన అగ్నితో అగ్నిహోత్రం చేసి, మంత్రపూర్వకంగా హవిస్సులను అర్పిస్తూ చేసే హోమ విధానానికి దేవయజ్ఞం అని పేరు. కానీ, ఇదీ అందరికీ సాధ్యమయ్యేది కాదు. దానికి బదులుగా నిత్యం దేవుడికి పూజ చేసి ధూప హారతి, కర్పూర హారతి ఇవ్వడం వల్ల దేవతలు తృప్తి చెందుతారు. ఇదే దేవయజ్ఞం!


4. భూత యజ్ఞం

ఈ భూమిపై మానవులతో పాటు అసంఖ్యాకమైన పశువులు, పక్షులు, క్రిములు, కీటకాలు ఇంకా అనేక విధాలైన జీవరాశులు నివసిస్తున్నాయి. ప్రత్యక్షంగానో, పరోక్షంగానో మన మనుగడకు అవి ఎంతగానో ఉపయోగపడుతున్నాయి. కనుక వాటికి కావలసిన ఆహారాన్ని అందించడం మానవుని కర్తవ్యం. ఉదాహరణకు చీమలకు పంచదార పెట్టడం. బియ్యపు పిండితో ముగ్గులు పెట్టినా అది చీమలకు ఆహారంగా ఉపయోగపడుతుంది. మనం వండుకున్న పదార్థాలను ఒక ఆకులో పెట్టి ఇంటి గోడ మీద పెడితే పక్షులు తింటాయి. మరికొంత అన్నాన్ని వాకిలి ముందు పెడితే కుక్కలు మొదలైన జంతువులు తింటాయి. ఇంటి ముందుకు వచ్చే ఆవులకు బియ్యం, అరటిపళ్లు వంటివి పెట్టవచ్చు. ఇలా మనతో పాటు ఇతర ప్రాణులకు కూడా జీవించడానికి ఆహారాన్ని అందించడం కూడా ఒక యజ్ఞమే! భూతయజ్ఞం అంటే ఇదే!


5. మనుష్య యజ్ఞం

మన ఇంటికి వచ్చే అతిథి, అభ్యాగతులందరూ విష్ణుస్వరూపులే! గృహస్థాశ్రమాన్ని స్వీకరించిన ప్రతి గృహస్తు కూడా తన ఇంటికి వచ్చే అతిథి, అభ్యాగతులను ఆదరించాలి. అతిధులు తమంత తాము మన ఇంటికి భోజనానికి వస్తే మహదానందం. లేదూ మనమే వారి వద్దకు వెళ్లి మన ఇంటికి ఆహ్వానించి ఆప్యాయతతో వారికి భోజనాన్ని పెట్టినట్లయితే వారందరూ తృప్తిపడతారు. ఆ తృప్తి మనకు శ్రేయస్సునందిస్తుంది. మనుష్య యజ్ఞమంటే ఇదే!.


చూసారుగా! పంచయజ్ఞాలంటే ఎంతో క్లిష్టతరమైనవనుకుంటాం కానీ, ఇవన్నీ ఎంత సులభమైనవో చూశారు కదా! వీటిని మనందరం బాధ్యతగా నిర్వర్తించినట్లయితే మనకూ మన కుటుంబానికి, సమాజానికి శ్రేయస్సును ప్రసాదిస్తాయి.

జైహింద్. 

19, ఏప్రిల్ 2025, శనివారం

అవధాన విద్యా వికాస పరిషత్ నాలుగవ శిక్షణ సప్తాహం - 2025

0 comments

జైశ్రీరామ్.

 అవధాన విద్యా వికాస పరిషత్ 

నాలుగవ శిక్షణ సప్తాహం - 2025

మే నెల 9వ తేదీ నుంచి 15 వరకు 

శ్రీ రామ భద్ర క్షేత్రం తూంకుంట, మందాయిపల్లి రోడ్

పూర్వజన్మ సుకృతం వల్ల కవిత్వం అబ్బుతుంది. అందునా పద్యకవికావడం ఇంకా విశేషం. వందలమందిలో ఏ ఒక్కరో అవధానికావచ్చు. అటువంటి జన్మగత సుకృతార్థులను అన్వేషిస్తూ, ఆదరిస్తూ, అవధాన విద్యలో సక్రమ శిక్షణ ఇవ్వడానికే అ‌.వి.వి.ప. ఆవిర్భవించింది . ఉచిత ఆవాస భోజన వసతికల్పించి ప్రశాంతమైన శ్రీ రామ భద్రుని సన్నిధిలో వారంరోజులపాటు ఇవ్వనున్న అవధాన శిక్షణకు యువతీయువకులను సాదరంగా ఆహ్వానిస్తున్నాము. ఇప్పటికే గూగుల్ ఫామ్ నింపినవారు మళ్లీ నింపవలసిన అవసరం లేదు. క్రొత్త వారికి  ఎప్రిల్ 25 వరకు అవకాశాన్ని పొడిగిస్తున్నాము. అర్హులకు ఈ ప్రకటన అందేలా చూడమని పద్యవిద్యాభిమానులకు విజ్ఞప్తి.//మరుమామల దత్తాత్రేయశర్మ  +91 94410 39146

జైహింద్.

18, ఏప్రిల్ 2025, శుక్రవారం

విజయనగరం కౌముదీ పరిషత్తు పురస్కారమందుకొనిన ప్రముఖ అష్టావధాని నా మిత్రుఁడు డా. కట్టమూరి చంద్రశేఖర్.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

మాదయగారి మల్లన పాత్రలో డా. పీ.టీ.జీ.వీ. రంగాచార్యులవారు.

జైహింద్.

శ్రీ మైలవరపు మురళీకృష్ణగారు నేను తిరుపతిలో డా.రాణీసదశివమూర్తిగారిని వారివిశ్వవిద్యాలయమున కలిసినప్పటి చిత్రం.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

జైహింద్.

ప్రథమ సహస్రాగ్నియుక్త సర్వపృష్ఠాప్తోర్యామ యాగాహ్వానము. తే. 27 - 4 2025 నుండి 08 - 5 - 2025 వరకు కోనసీమ, అంబాజీపేట మండలం తొండవరం గ్రామంలో.

0 comments

 జై శ్రీరామ్.

జైహింద్.

కామాక్షి అమ్మవారిపై అపురూపమైన శ్లోకము. రచన శ్రీ రాయప్రోలు సీతారామశర్మ

0 comments

జైశ్రీరామ్.

కామాక్షి

-----------

కామాక్షీం కమలామలాంఘ్రి యుగళాం కారుణ్య హృత్పద్మినీం

కామారేర్వపుషార్ధభాగ లసితాం కామ్యార్థ సంధా యినీం

కామక్రోథవిరోధివర్గమద విక్రాంత్యంతకశ్శీలినీం

కామోత్ప్రేరకవైరలోకజననీం కైవల్యదాం భావయే. 


రాయప్రోలు సీతారామశర్మ 

భీమవరం 9701764878

జైహింద్. 

అమ్మవారిపై అద్భుతమైన శ్లోకము .... నమోఽస్తు.. రచన శ్రీ సంప్రతి సురేంద్రనాథ్. శ్రీమతి ఆర్యసోమయాజుల అరుణకుమారిగారు.. చెన్నై స్వరపరచి గానంచేసిన అమృతస్వరవిన్యాసం... 🙏🌹

0 comments

జైశ్రీరామ్.

నమోఽస్తు..

మీనాక్షీం నవఫేనమంజులదృశాం  శ్రీచక్రసంవాసినీం
మీనాక్షీం శతకోటిభానుసదృశాం శృంగారహాసోజ్జ్వలామ్
మీనాక్షీం మధురాపురాగ్రనిలయాంశ్రీసుందరేశప్రియాం
                     మీనాక్షీం భవబంధమోచనకరీంచిద్రూపిణీం త్వాం భజే..                  
సాంప్రతి సురేంద్రనాథ్
జైహింద్.



 

17, ఏప్రిల్ 2025, గురువారం

చిలకమర్తి లక్ష్మీనరసింహం గారి చక్కని పద్యరాజం. నిశ్చలమయి యొప్పుచుండు విద్యాదానమొకటి జగతి.

0 comments

 జైశ్రీరామ్.

సీ.  అన్నదానము గొప్పదనవచ్చునేకాని అన్నంబు జాములో నరిగిపోవు 

వస్త్రదానము గూడ భవ్యదానమె కాని వస్త్ర మేడాదిలో పాతదగును 

గృహదానమొకటి యుత్కృష్టదానమె కాని కొంప కొన్నేండ్లలో కూలిపోవు

భూమి దానము మహాపుణ్యదానమె కాని భూమియన్యుల జేరిపోవవచ్చు

తే.గీ.  అరిగిపోక, ఇంచుకయేని చిరిగిపోక 

కూలిపోవక యన్యుల పాలుగాక

నిత్యమయి, వినిర్మలమయి, నిశ్చలమయి 

యొప్పుచుండు విద్యాదానమొకటి జగతి. 

జైహింద్.