శ్రీ భోగరాజు నారాయణ మూర్తి కవి గారి ప్రత్యక్ష రాఘవము కావ్యమున రామదాసు పలుకులు.

 

ఆంధ్ర ప్రదేశ్ రాష్ట్రంలోని విజయనగరం  ప్రాంతం వారయిన శ్రీ భోగరాజు నారాయణ మూర్తి కవి రచించిన ప్రత్యక్ష రాఘవం అనే పద్య కావ్యం అత్యంత అపురూపమైన రచన అని ఆ కావ్యం పఠించే వారికి అర్థమౌతుంది. 

భక్త రామదాసుగా ప్రసిద్ధి పొందిన శ్రీ కంచర్ల గోపన్నగోల్కొండ నవాబుల పాలనలో  తహసీల్దారుగా ఉన్న సమయంలో భక్తి పారవశ్యంతో చేపట్టిన భద్రాచల రామాలయ నిర్మాణం కొఱకు ప్రభుత్వ ఖజానా నుండి కూడా నిధిని వెచ్చించినందున ప్రభుత్వము విధించిన శిక్షను శారీరకముగా అనుభవిస్తూ, అది భరించ లేక ఆ శ్రీరామ చంద్ర మూర్తికీ, సీతమ్మకూ, హృదయం ద్రవించేలా మొర పెట్టుకొన్నాడు. 

ఆ సందర్భంలో శ్రీ భోగరాజు నారాయణ మూర్తి కవి రచించిన "ప్రత్యక్ష రాఘవము" పద్య కావ్యంలో నాల్గవ ఆశ్వాసంలోని పద్యాలు చూస్తే పాషాణ హృదయులకు సహితం హృదయం ద్రవించక మానదు.

ఆ పద్యాలు మీరూ చూడండి.

ఉ:-

శ్రీ రఘురామ చింతనము సేయగ నీ పదిరెండునాళ్ళు నీ

కార మహోపకార మగుఁ గాకని నమ్మిన విప్ర వర్యుఁ డా

క్రూరుల దుష్ట చేష్టలకుఁ గ్రుంగిన చిత్తముతోడ తా మహో

దార దయా సుధా శరధి దాశరథిన్ స్మరియించె నీ గతిన్.

మ:-

అలనాడక్కడ కోశ విత్తమున దేవాగార నిర్మాణమున్

సలుపన్ వచ్చు నటంచు స్వప్నమునఁ బ్రోత్సాహంబు కల్గించియున్

దొలుతం దొంగకుఁ దల్పులం దెఱచి తోడ్తోనం దొరన్ లేపున

ట్లలుకన్ రేపితివా నవాబులకు నాయం దీవు? రామ ప్రభూ!

చ:-

ప్రభువులకుం బరాకది స్వభావమ దేవరవా రయోధ్యకున్

బ్రభులయి మున్ను రాజ్య పరి పాలనమున్ వెలిగించినారు. నా

కభయమొసంగుటల్ మరచు టబ్రమె? నన్గృపనేలి మీ రఘు 

ప్రభులకు నీ కళంకమును బాఁపగ రాదె రఘుప్రభూత్తమా! 

ఉ:-

ప్రాకృత పాప కర్మమిది. పాపఁగ రానిది కాన నిట్లు భూ

లోకమునందె నాకు యమ లోకపు శిక్షలు గల్గఁ జేసి, స్వ

ర్లోక మొసంగ నెంచితివొ? రూఢిగ నీ చరసాల నీ దయా

లోకమొ? లేక దుర్నయ విలోకమొ? సంశయమయ్యె రాఘవా!

శా:-

నా భక్తుండిటు నా నిమిత్తమున నానా దుర్భర క్రూర శి

క్షా భార వ్యధలొందుచుండె నని లేశంబున్ విచారింప వీ

క్షోభల్వాయు తెఱంగు సేయవు.దయా శూన్యుండవై యిట్లుపే

క్షాభావంబున నూరకుండుట మహాశ్చర్యంబు రామ ప్రభూ!

సీ:-

వజ్రాల పతకంబు వైచితి నేను. నీ - మనసు వజ్రంబుగా మార్చితీవు.

రమణీయ మణి కంకణముల నుంచితి నేను. - నాకు సంకెల లుంచినాడ వీవు.

దేవాలయమ్ము ప్రతిష్ఠ చేసితిని నేను. - జెఱసాల నాకు నేర్పఱచితీవు. 

నిత్య నైవేద్యముల్ నిర్ణయించితి నేను. - నెంగిలంబలి నిర్ణయించితీవు.

గీ:-

దైవమవొ? ప్రభుఁడవొ? లేక నీవు నాకు

రాముఁడను పేర వెలసిన రాక్షసుఁడవొ?

యెవఁడవని యింక నిన్ను భావింతునయ్య?

ననుఁ గనుబ్రామినావయ్య. నల్లనయ్య.

సీ:-

నిఖిల దేవాలయ నిర్మాణములకయ్యె - మొత్తమ్మునన్నూట మూఁడు వేలు.

ప్రాకార గోపు రారామదులకునయ్యె - నించుమించుగ తొంబదేడు వేలు.

మంటప ప్రాసాద మహనీయ వాహనాం - దోళికాదులకయ్యె నూరు వేలు.

సంప్రోక్ష ణోత్సవాచార నిర్వహణమ్ము - నకునయ్యె నరువది నాల్గు వేలు.

గీ:-

వరుస మీ మువ్వురకు జవాహరీకి 

నయ్యె రెండు లక్షల ముప్పదారు వేలు.

వెరసి యార్లక్షలయ్యె నీ విత్తమెల్ల

నెవని తాత గడించిన దినకులేంద్ర?

ఉ:-

చేరిచినాడ నిన్నుఁ గడుఁ జీర్ణ కుటీరము నుండి వైభవో

దార వినూత్న హర్మ్యములఁ దమ్మునితోఁ బ్రియ కాంతతో నలం

కార సమగ్ర విగ్రహునిగా నొనరించితి నిట్టి నన్ను నీ

వారసి ప్రోవవిప్పుడిదెరా! నడుమంత్రపు కల్మి. రాఘవా!

మ:-

పరవిత్తంబను శంక లేశము వహింపం బోక భోగింతువ

గ్గిరిపై నెక్కడి రాచ బిడ్డడవు? పంకేజాప్త వంశోన్నతిం

జెరుపం బుట్టితి వారు లక్ష లిచటం జెల్లింపు చెల్లింపవా

గురుపాదంబులు తప్పినట్టులె సుమీ! కోదండ రామ ప్రభూ! 

మ:-

మృత పుత్రున్ బ్రతికించి యిచ్చితిని, బేర్మిన్ నాకు కట్టించి యి

చ్చితి వియ్యాలయ మిట్లు రెండింటికినిం జెల్లెం గదా యందువా?

యతి దీన స్థితి నున్న నాకు ఋణమి మ్మార్లక్ష లాపైకమే

గతినో దీరిచికొందునయ్య! త్రిజగత్కల్యాణ రామ ప్రభూ!

చ:-

కొడుకును నాఱులక్షలకుఁ గొన్నటులే యని నిశ్చయింతువా?

కొడుకులు లేకనేకు లెదఁ గుందుచు నుండెద రట్టి వారికిన్

గొడుకుల నిచ్చి విత్తముల గొంచు యధేచ్ఛగ నింకఁ గొండపై

నడుపుము వర్తకం బొకటి నల్వురు మెత్తురు నిన్ను రాఘవా!

మ:-

కరుణా సాగర! భక్త వత్సల జగత్కల్యాణ! దీనావనా!

వరదా! యంచిటులెన్ని నామముల నాహ్వానింతు నిన్నింటిలో

నరయన్నీవొక పేరు దాల్చుటకునేనర్హుండవౌదయ్య? యీ

బిరుదుల్ గూర్చిన బుద్ధి హీనుఁ డెవడో? పేర్కొమ్ము రామప్రభూ!

జై శ్రీరాం.

జిహింద్.

Print this post